تفاوت انواع انسولین به زبان ساده

همانطور که در مطالب قبلی توضیح داده شد، بیش از 90 درصد بیماران دیابتی، به یکی از دو نوع اول و دوم مبتلا هستند. در هر دو نوع، مبتلایان با نوعی اختلال در تولید یا استفاده از انسولین درگیرند. در نتیجه یکی از راهکارهای مدیریت دیابت، درمان های مبتنی بر جایگزینی انسولین در دسترس هستند.

رایج ترین روش دسته بندی انسولین‌ همچنین بر اساس زمان‌بندی اثرشان در بدن است – یعنی اینکه با چه سرعتی شروع به عمل می‌کنند، چه زمانی اثر حداکثری دارند و چه مدت اثرشان را حفظ می کنند. ما در این نوشتار، انواع انسولین را بر اساس همین روش توضیح می دهیم.

یک تاریخچه کوتاه

انسولین از سال 1925 در دسترس بوده است. این انسولین در ابتدا از پانکراس گاو و خوک استخراج می شد. تا اینکه در اوایل دهه 1980، فناوری برای تولید انسولین انسانی به صورت مصنوعی در دسترس قرار گرفت. برای اولین بار انسولین مصنوعی انسانی جایگزین انسولین گوشت گاو و خوک در آمریکا شد. و اکنون، در تمام کشورها انسولین های مصنوعی جایگزین انسولین های برگرفته از گوشت گاو و خوک شده اند.

ویژگی های انسولین

انسولین ها بر اساس تفاوت های زیر طبقه بندی می شوند:

شروع اثر: چقدر سریع اثر خود را شروع می کنند

اوج اثر: مدت زمان لازم برای رسیدن به حداکثر تاثیر

مدت زمان حفظ اثر: چقدر دوام می آورند قبل از اینکه از بین بروند

غلظت: موجود در هر واحد یا در واقع دوز

مسیر تزریق: که رایج ترین مدل های موجود در بازار به صورت زیر جلدی تزریق می شوند

انواع انسولین

سه گروه اصلی انسولین وجود دارد: انسولین سریع اثر، متوسط اثر و طولانی اثر.

انسولین سریع الاثر:

به سرعت پس از تزریق، به جریان خون جذب می شود. برای کنترل قند خون در وعده های غذایی و میان وعده ها و اصلاح قند خون بالا استفاده می شود.

مثال هایی از انسولین سریع الاثر شامل انسولین آسپارت، انسولین لیسپرو، انسولین گلولیسین است که شروع اثر آنها 5 تا 15 دقیقه است، اوج اثر آن در 1 تا 2 ساعت و مدت حفظ اثر آن 6-4 ساعت است. با همه دوزها، بزرگ و کوچک، شروع اثر و زمان رسیدن به اوج اثر مشابه است، با این حال، مدت اثر انسولین تحت تأثیر دوز است – بنابراین چند واحد ممکن است 4 ساعت یا کمتر طول بکشد، در حالی که 25 یا 30 واحدها ممکن است 5 تا 6 ساعت دوام بیاورند. اما به طور کلی این انسولین ها مدت اثر 4 ساعته دارند.

انسولین متوسط اثر:

این نوع از انسولین در مقایسه با نوع قبلی، کندتر جذب می شود و ماندگاری بیشتری دارد و بیشتر برای کنترل قند خون در طول شب، ناشتا و بین وعده های غذایی استفاده می شود. مثال هایی از انسولین سریع اثر،  انسولین NPH  است که شروع اثر آن، 1 تا 2 ساعت، اوج اثر 4 تا 6 ساعت و مدت اثر بیش از 12 ساعت دارد. دوزهای بسیار کم، اثر اوج زودتر و مدت اثر کوتاه ‌تری دارند، در حالی که دوزهای بالاتر زمان بیشتری برای رسیدن به اوج اثر و مدت زمان طولانی‌تری خواهند داشت.

همچنین انسولین پیش مخلوط نیز وجود دارد که در آن NPH از قبل با انسولین معمولی انسانی یا آنالوگ انسولین سریع الاثر مخلوط شده است. مشخصات عملکردی این انسولین ترکیبی از انسولین های کوتاه و متوسط اثر است.

انسولین طولانی اثر:

طولانی اثرها به آهستگی جذب می شوند، اثر اوج حداقلی دارد ولی در مقابل اثر خود را پایداری دارد که بیشتر روز را دوام می آورد. برای کنترل قند خون در طول شب، ناشتا و بین وعده های غذایی استفاده می شود. شامل می شود:

آنالوگ های انسولین طولانی اثر مثل انسولین گلارژین یا انسولین دتمیر) Insulin Glargine، Insulin Detemir) اثر خود را در 1/2-2 ساعت بعد از تزریق شروع می کنند. اثر انسولین در چند ساعت آینده افزایش می یابد و مدت اثر نسبتاً ثابتی تا 12-24 ساعت برای انسولین دتمیر و 24 ساعت برای انسولین گلارژین نگه می دارد.

نتیجه

میزان رعایت نکات جانبی در مدیریت دیابت، نقش بسزایی را در کیفیت زندگی مبتلایان خواهد داشت. یکی از مهم ترین نکات در مدیریت آن، نحوه مصرف داروها، رعایت نظم و توجه به توضیحات پیرامون عوارض جانبی آنهاست. در صورت اهمیت دادن به این موارد، شما می توانید عوارض دیابت خود را به حداقل برسانید و مدیریت موفقی را برای این بیماری تجربه کنید.